آیین‌نامه گرنت کتاب اصلاح می‌شود

به گزارش عصر رویداد؛ اسماعیل جانعلی‌پور با اشاره به اینکه آیین‌نامه گرنت (Grant) حدود ۷ سال پیش نگارش شده است، گفت: آیین‌نامه گرنت (طرح گرنت به منظور حمایت از ترجمه و انتشار کتاب ایرانی در بازارهای جهانی راه‌اندازی شده است) به اقتضای شرایط، آیین‌نامه به نسبت خوبی بود و قاعده‌ای را گذاشته است. تا به امروز هم همه ظرفیت‌هایی که برای تبادل یا صدور محتوای متنی کتب از ایران به کشورهای دیگر لازم بود، در مسیری قاعده‌مند و ضابطه‌مند مهیا کرد. این آیین‌نامه ناظر بر محتوا و اطمینان از انتشار کتاب تایید شده در خارج از کشور و همچنین ناظر به تایید فنی و کیفی ترجمه در فضای حمایت‌های گرنت بوده‌است.

شاید در دسته‌بندی کتاب‌ها و در میزان حمایت هم باید فکر دیگری کنیم، در این آیین‌نامه این مساله هم به شکل کلی بیان شده است

مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ با اشاره به اینکه تجربه‌های حمایتی دیگر هم در حوزه ترجمه آثار وجود دارد، ادامه داد: در بررسی‌ها متوجه شدیم اعطای گرنت یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای ترجمه و نشر آثار فارسی زبان به زبان‌های دیگر است. از طرفی با گذشت ۷ سال و تجربه‌های خوبی که در نتیجه حضور در نمایشگاه‌ها و تعامل با ناشران خارجی داشتیم، مسائلی را یاد گرفتیم، به نظر می‌رسد که در توسعه تعامل با ناشران خارجی و کشورهای مختلف، آیین‌نامه گرنت باید اصلاحاتی داشته باشد.

او درباره تغییراتی که در آیین‌نامه گرنت انجام می‌شود، توضیح داد: برای مثال شاید در توسعه دامنه کتاب‌هایی که حمایت می‌کنیم باید تعریف دیگری داشته باشیم، در این آیین‌نامه به صورت «کلی» گفته شده است که از چه کتاب‌هایی حمایت می‌شود. شاید در دسته‌بندی کتاب‌ها و در میزان حمایت هم باید فکر دیگری کنیم، در این آیین‌نامه این مساله هم به شکل کلی بیان شده است.

جانعلی‌پور با تاکید بر اینکه ظرافت‌هایی به آیین‌نامه گرنت اضافه خواهد شد، افزود: طبق آیین‌نامه قبلی از ترجمه و نشر کتاب کودک به دیگر زبان‌ها حداکثر تا هزار یورو حمایت می‌شود، باید فاکتورهای دیگر به آن اضافه شود. انجمن فرهنگی کودک و نوجوان هم اصلاح‌های آیین‌نامه را بررسی کرده است و از مبنای آن ایرادی نگرفتند؛ نکاتی در مسیر تعامل گفتند که بر اساس آن باید ظرافت‌هایی رعایت شود.

گرنت باید جامعیت بیشتری پیدا کند

مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ با اشاره به اینکه آیین‌نامه گرنت در حالت قبلی هم مانع حمایت نبود، ادامه داد: بر اساس این آیین‌نامه از ترجمه و انتشار کتاب‌های بزرگسال حداکثر تا سه هزار یورو و از ترجمه و انتشار کتاب‌های کودک و نوجوان تا هزار یورو حمایت می‌شود. این در حالی است که اگر در این حوزه تعریف دقیق‌تری ارائه شود، در اعطای گرنت کمک خواهد کرد.

گرنت باید جامعیت بیشتری پیدا کند و در بعضی موضوع‌ها مانند علوم انسانی ورود کند

به گفته جانعلی‌پور گرنت باید جامعیت بیشتری پیدا کند و در بعضی موضوع‌ها مانند علوم انسانی ورود کند. این در حالی است که تا کنون گرنت صرفا کتاب‌های حوزه ادبیات داستانی و کودک و نوجوان را مورد حمایت قرار داده است. شاید لازم باشد از همه افرادی که به نوعی قرار است کتابی با هر موضوعی را از ایران به دیگر کشورها صادر کنند، حمایت شود. گرنت باید از که ناشری توانسته کتب خوبی را در سایر(غیر از ادبیات داستانی و کودک و نوجوان) موضوع‎‌ها و سبک‌های نشر منتشر کند هم حمایت کند. برای مثال تا به حال از ادبیات کهن حمایت نشده است.

او با اشاره به اینکه مبنای گرنت بر پایه حمایت از کتاب‌های کودک و نوجوان بود و بعد وارد رمان و ادبیات داستاین شد، گفت: در کل مشتری غیر از ادبیات داستانی و رمان کمتر است، برای مثال ادبیات دفاع مقدس رمان بزرگسال است و از آن حمایت می‌کنیم اما شده که کتاب‌هایی برای دریافت گرنت معرفی شوند و در دامنه گرنت نباشد.

ناشر ایرانی باید بتواند کتاب را در دیگر کشورها ترویج کند

ناشر باید حرفه‌ای و با تجربه کار بین‌الملل باشد، موضوع کتاب باید بتواند در میان مردم آن کشور مخاطب داشته باشد

جانعلی‌پور درباره نکات مهم برای اینکه یک کتاب بتواند از تسهیلات گرنت استفاده کند، توضیح داد: ناشر باید حرفه‌ای و با تجربه کار بین‌الملل باشد، موضوع کتاب باید بتواند در میان مردم آن کشور مخاطب داشته باشد، زیرا مساله ترویج است؛ ناشر باید بتواند کتاب را در آن کشور توزیع کند. موضوع بعدی عدم تکرار است، یعنی آن کار پیشتر انجام نشده باشد، پیش از این نباید در آن منطقه این کتاب چاپ شده باشد و کتاب باید دارای کیفیت صادر شدن باشد.

مدیرکل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی معاونت امور فرهنگی با اشاره به اینکه پیش از این ایران در دوره‌ای با کشورهای اروپایی و اروپای شرقی ارتباط‌هایی برقرار کرده بود، ادامه داد:زبان‌های پرگویش برای مثال در شرق و امریکای جنوبی نیاز به توجه جدی دارد، همچنین اگر کتابی به چینی، مالایی، روسی و اسپانیایی ترجمه شود باید مورد توجه قرار بگیرد. در سال‌های گذشته تمرکز برای ترجمه کتاب‌های با زبان عربی و انگلیسی بوده است؛ البته ایتالیایی و فرانسه هم در میان آنها بود.

او افزود: در مرحله بعد درباره کیفیت ترجمه بررسی انجام می‌شود. همچنین فیزیک کتاب یعنی چاپ کاغذی آن و شمارگانش از اهمیت برخوردار است.