آب شیرین از دریا با انرژی پاک؛ گام تازه دانشمندان حوزه نانو

به گزارش عصر رویداد از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، پروژه‌ پژوهشی «AQUASOL» با پشتیبانی مالی اتحادیه اروپا آغاز به کار کرده‌است تا با تکیه بر انرژی‌های تجدیدپذیر، راهکارهایی نوآورانه برای نمک‌زدایی از آب دریا و بازچرخانی فاضلاب ارائه دهد؛ تلاشی چندملیتی در جهت کاهش بحران جهانی کم‌آبی و تسریع گذار سبز در صنعت آب.

افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های مداوم در بسیاری از مناطق جهان، نیاز به فناوری‌های کارآمد برای تأمین آب شیرین را به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل کرده‌است. در این میان، فناوری‌های نمک‌زدایی از آب دریا و آب‌های لب‌شور از جمله راه‌حل‌های کلیدی برای مقابله با بحران آب به‌شمار می‌روند. اما هزینه‌های بالای سرمایه‌گذاری اولیه، مصرف بالای انرژی و اتکای اغلب سامانه‌های موجود به سوخت‌های فسیلی، مانعی بزرگ در مسیر بهره‌برداری گسترده از این فناوری‌هاست.

در پاسخ به این چالش‌ها، پروژه‌ نوآورانه‌ AQUASOL با مشارکت هفت شریک علمی و صنعتی از۶ کشور اروپایی و با بودجه‌ای بیش از 3.6 میلیون یورو به مدت سه سال اجرا خواهد شد. هدف اصلی این طرح، توسعه‌ راهکارهایی فناورانه برای ادغام انرژی‌های پاک در فرآیندهای نمک‌زدایی و تصفیه‌ آب، به‌ویژه در حوزه‌های کشاورزی و بازچرخانی فاضلاب است.

نام این پروژه برگرفته از عبارت کامل “راهکارهای پیشرفته‌ نمک‌زدایی با انرژی تجدیدپذیر برای کشاورزی و بازیافت فاضلاب” (Advanced Quality Renewable Energy-Powered Solutions For Water Desalination In Agriculture and Wastewater Recycling) است و محوریت آن طراحی و پیاده‌سازی یک پلتفرم فناورانه جهت تلفیق کارآمد انرژی‌های پاک با سامانه‌های نمک‌زدایی است.

در میان اعضای این کنسرسیوم، نام دانشگاه منچستر (University of Manchester) با پروژه‌ای مهم و امیدبخش به چشم می‌خورد. پروفسور راهول نایر، پژوهشگر برجسته این دانشگاه، مأموریت یافته تا نسل جدیدی از غشاهای گرافنی را برای افزایش بهره‌وری در نمک‌زدایی طراحی کند. این غشاها با هدف بهبود دوام، کاهش مصرف انرژی و افزایش کیفیت آب خروجی، می‌توانند گامی مؤثر در ارتقای عملکرد سامانه‌های کنونی باشند.

سایر اعضای مشارکت‌کننده در پروژه AQUASOL عبارت‌اند از:

مؤسسه‌ فناوری قناری‌ها (Instituto Tecnológico de Canarias) از اسپانیا

شرکت Strane Innovation از فرانسه

شرکت Ferr-Tech B.V. از هلند

شرکت farmB از یونان

و دانشگاه آرهوس (Aarhus University) از دانمارک

پروژه AQUASOL به‌دنبال آن است که با بهره‌گیری از تخصص‌های میان‌رشته‌ای در حوزه‌های نانوفناوری، انرژی، محیط‌زیست و کشاورزی، سامانه‌هایی مقرون‌به‌صرفه، پایدار و با کارایی بالا برای نمک‌زدایی و تصفیه‌ آب طراحی و تجاری‌سازی کند.

از آن‌جا که مصرف انرژی یکی از موانع جدی در فراگیری فناوری‌های نمک‌زدایی محسوب می‌شود، تمرکز بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون خورشیدی و بادی، رویکردی هوشمندانه برای کاهش اثرات محیط‌زیستی و هزینه‌های بهره‌برداری به‌شمار می‌رود. این پروژه همچنین با هدف حمایت از گذار سبز در صنایع آب و کشاورزی، بستر مناسبی برای تحقق اهداف اقلیمی اتحادیه اروپا فراهم می‌آورد.